Instytut Pamięci NarodowejGenerał Michał Tokarzewski-Karaszewicz „Torwid”
16 marca 2022 r. odbędzie się w Warszawie pierwsza edycja Etapowego Maratonu 80-lecia Armii Krajowej – upamiętniającego postać gen. dyw. Michała Tokarzewskiego-Karaszewicza „Torwida”.
Generał Michał Tokarzewski-Karaszewicz „Torwid”
Urodzony w 1893 r. we Lwowie działacz niepodległościowy. Weteran walk o niepodległość Polski w czasie I wojny światowej, wybitny oficer Legionów Polskich, a później konspirator Polskiej Organizacji Wojskowej. Od 1918 r. oficer zawodowy Wojska Polskiego, uczestnik wojen przeciwko Ukraińcom oraz bolszewikom w latach 1918–1921, od 1924 r. generał brygady. Prywatnie teozof, duchowny Liberalnego Kościoła Katolickiego oraz prominentny mason o przekonaniach socjalistycznych.
W trakcie kampanii obronnej 1939 r. walczył w bitwie nad Bzurą, a później w obronie Warszawy. Tam 27 września stanął na czele Służby Zwycięstwu Polski, rozpoczynając budowę Polskiego Państwa Podziemnego. Na początku 1940 r. został mianowany komendantem Związku Walki Zbrojnej na terenie okupacji sowieckiej, lecz NKWD ujęło go w drodze do Lwowa, przy przekraczaniu niemiecko-sowieckiej linii demarkacyjnej.
Po zwolnieniu z sowieckiego więzienia w sierpniu 1941 r. rozpoczął służbę w Armii Polskiej w ZSRS. Po ewakuacji ze Związku Sowieckiego został zastępcą dowódcy Armii Polskiej na Wschodzie w stopniu generała dywizji, a następnie dowódcą III Korpusu Polskiego. Po wojnie pozostał w Wielkiej Brytanii, gdzie od 1954 r. pełnił funkcję ministra obrony narodowej w rządzie polskim na uchodźstwie. Awansowany do stopnia generała broni, zmarł w 1964 r. w Casablance.
