Instytut Pamięci Narodowej Podstawa programowa - Stefan Wyszyński -

rozdział 1
klasy V–VIII SP
XXIV. Ziemie polskie pod zaborami w II połowie XIX i na początku XX wieku.
Uczeń:
1. wyjaśnia cele i opisuje metody działań zaborców wobec mieszkańców ziem dawnej Rzeczypospolitej –
rusyfikacja, germanizacja (Kulturkampf), autonomia galicyjska;
3. opisuje formowanie się nowoczesnej świadomości narodowej Polaków.
 

Szkoła średnia (zakres podstawowy)

XXXV. Ziemie polskie pod zaborami w II połowie XIX i na początku XX wieku.
Uczeń:
2. charakteryzuje postawy społeczeństwa polskiego w stosunku do zaborców;
3. charakteryzuje proces formowania się nowoczesnej świadomości narodowej Polaków i innych grup narodowych zamieszkujących tereny dawnej Rzeczypospolitej; dostrzega znaczenie języka, wiary, edukacji
dla podtrzymania świadomości narodowej.
 

rozdział 2

klasy V–VIII SP
XXX. Społeczeństwo i gospodarka II Rzeczypospolitej.
Uczeń:
1. charakteryzuje społeczną, narodowościową i wyznaniową strukturę państwa polskiego;
2. omawia skutki światowego kryzysu gospodarczego na ziemiach polskich;
 

Szkoła średnia (zakres podstawowy)
XLIII. Społeczeństwo i gospodarka II Rzeczypospolitej.
Uczeń:
2. charakteryzuje strukturę społeczeństwa II Rzeczypospolitej, uwzględniając jego wielonarodowy,
wielokulturowy i wieloreligijny charakter;
4. omawia skutki światowego kryzysu gospodarczego na ziemiach polskich;
 

Szkoła średnia (zakres rozszerzony)
XXXIV. Przemiany gospodarcze i społeczne. Nowe prądy ideowe.
Uczeń:
spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:
1. rozpoznaje wybitnych teoretyków i działaczy nowych ideologii; opisuje ich dokonania;

XL. Narodziny i rozwój totalitaryzmów w okresie międzywojennym.
Uczeń:
spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:
1. porównuje systemy totalitarne charakteryzując ich imperialne cele;
2. wyjaśnia rolę ideologii w systemach totalitarnych i zjawisko kultu jednostki.
 

rozdział 3
klasy V–VIII SP
XXXIV. Polska pod okupacją niemiecką i sowiecką.
Uczeń:
2. wymienia przykłady zbrodni niemieckich i sowieckich (Palmiry, Katyń, kaźń profesorów lwowskich,
Zamojszczyzna);
5. wyjaśnia przyczyny i opisuje skutki wybuchu powstania warszawskiego oraz ocenia postawę aliantów
i Związku Sowieckiego wobec powstania.
 

Szkoła średnia (zakres podstawowy)
 

XLVIII. Polska pod okupacją niemiecką i sowiecką.
Uczeń:
2. przedstawia realia życia codziennego w okupowanej Polsce;
3. wymienia i charakteryzuje przykłady największych zbrodni niemieckich i sowieckich (m.in. Auschwitz,
Palmiry, Piaśnica, Ponary, Katyń, Miednoje, Charków);
L. Działalność władz Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie i w okupowanym kraju.
Uczeń:
8. charakteryzuje powstanie warszawskie (uwarunkowania polityczne, przebieg walk, następstwa powstania,
postawę aliantów i Związku Sowieckiego).
 

rozdziały 4–5
klasy V–VIII SP
 

XXXVII. Początki komunizmu w Polsce.
Uczeń:
2. charakteryzuje postawy Polaków wobec nowych władz ze szczególnym uwzględnieniem oporu zbrojnego
(żołnierze niezłomni/wyklęci).

XXXVIII. Stalinizm w Polsce i jego skutki.
Uczeń:
1. przedstawia przemiany ustrojowe, gospodarczo-społeczne i kulturowe w okresie stalinizmu;
2. omawia system terroru stalinowskiego w Polsce i ocenia jego skutki;
3. wyjaśnia przyczyny i skutki poznańskiego czerwca 1956 r. (powstanie poznańskie) oraz znaczenie wydarzeń
październikowych 1956 r.
 

Szkoła średnia (zakres podstawowy)
LV. Proces przejmowania władzy przez komunistów w Polsce (1944–1948).
Uczeń:
1. opisuje straty demograficzne, gospodarcze i kulturowe po II wojnie światowej.
LVI. Stalinizm w Polsce i jego erozja.
Uczeń:
1. przedstawia proces sowietyzacji kraju na płaszczyźnie ustrojowej, gospodarczo-społecznej i kulturowej;
2. omawia i ocenia skutki terroru stalinowskiego w Polsce;
3. wyjaśnia przyczyny i następstwa poznańskiego czerwca oraz znaczenie wydarzeń październikowych 1956 roku;
4. opisuje formy i skutki prześladowania Kościoła katolickiego.
 

rozdziały 6–9
klasy V–VIII SP:
XXXIX. Polska w latach 1957–1981.
Uczeń:
1. opisuje system władzy w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych w PRL i formy uzależnienia od ZSRS;
2. charakteryzuje realia życia społecznego i kulturalnego z uwzględnieniem specyfiki czasów gomułkowskich
i gierkowskich;
3. przedstawia i sytuuje w czasie różnorodność przyczyn kryzysów społecznych w latach 1968, 1970, 1976 i ich
konsekwencje;
4. wyjaśnia znaczenie roli Kościoła katolickiego dla stosunków politycznych i społecznych;
5. opisuje narodziny i działania opozycji politycznej w latach 1976–1980;
6. przedstawia rolę Jana Pawła II i ocenia jego wpływ na przemiany społeczne i polityczne;
7. wyjaśnia przyczyny i następstwa strajków sierpniowych w 1980 r.;
8. charakteryzuje ruch społeczny „Solidarność”.
 

Szkoła średnia (zakres podstawowy)
LVII. Polska w latach 1957–1981.
Uczeń:
1. charakteryzuje system władzy w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych w PRL i stopień uzależnienia
od ZSRS; opisuje proces industrializacji i funkcjonowanie gospodarki planowej;
2. wyjaśnia genezę i następstwa kryzysów społecznych w latach 1968, 1970 i 1976;
3. wyjaśnia społeczno-polityczną rolę Kościoła katolickiego;
4. charakteryzuje i ocenia działalność opozycji politycznej w latach 1976–1980;
5. ocenia rolę papieża Jana Pawła II i jego wpływ na przemiany w Polsce i krajach sąsiednich;
6. wyjaśnia przyczyny i następstwa strajków w 1980 roku;
7. charakteryzuje ruch społeczny „Solidarność” i ocenia jego wpływ na przemiany społeczno-polityczne w Polsce
i w Europie.
 

Szkoła średnia (zakres rozszerzony)
LIII. Przemiany cywilizacyjne na świecie.
Uczeń:
spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:
3. wyjaśnia rolę religii we współczesnym świecie, w tym znaczenie Soboru Watykańskiego II dla działalności
Kościoła katolickiego w świecie i idei ekumenizmu.
LVII. Polska w latach 1957–1981.
Uczeń:
spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:
2. wyjaśnia znaczenie obchodów milenijnych w roku 1966, z uwzględnieniem roli prymasa Stefana Wyszyńskiego.