Oleg Zakirov i jego walka o wyjaśnienie Zbrodni Katyńskiej – Łódź, 31 maja 2022 - Klub Historyczny im. gen. Stefana Roweckiego „Grota” w Łodzi

Oleg Zakirov i jego walka o wyjaśnienie Zbrodni Katyńskiej – Łódź, 31 maja 2022

31 maja 2022 r. zaprosiliśmy na spotkanie poświęcone pamięci Olega Zakirova.

Oddziałowe Biuro Edukacji Narodowej IPN w Łodzi, Klub Historyczny im. gen. Stefana Roweckiego „Grota” w Łodzi oraz Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Łodzi zaprosiły we wtorek 31 maja do sali konferencyjnej Biblioteki na spotkanie poświęcone pamięci Olega Zakirova, Przyjaciela Polski, Kustosza Pamięci Narodowej, zmarłego 18 kwietnia 2017 r. w Łodzi.

Zakirov był oficerem KGB, który w latach 80. na własną rękę podjął i kontynuował śledztwo w sprawie Zbrodni Katyńskiej. W 1998 r., po próbach zamachu na jego życie, uciekł do Polski. Zamieszkał w Łodzi, przez lata żył w skrajnej biedzie. W 2010 r. wydał własne wspomnienia zatytułowane Obcy element. W tym też roku filmowo-reportażową opowieść o Zakirovie (Prywatne śledztwo majora Zakirova), nazywanym „polskim Litwinienką”, który wykorzystując legitymację majora KGB dotarł do naocznych świadków i odważył się w latach 90. na przekazanie stronie polskiej akt sprawy katyńskiej – stworzył Jarosław Mańka.

Naszym gościem w piątą rocznicę śmierci Olega Zakirova był autor dokumentu.

W spotkaniu wziął również udział prof. Marian Głosek, który w połowie lat 90. kierował pracami poszukiwawczymi i ekshumacyjnymi w Katyniu. Opowiedział, w jaki sposób Oleg Zakirov skontaktował się wówczas z polską ekipą przebywającą w Smoleńsku. Łódzki epizod kontaktów polskich dziennikarzy z Olegiem Zakirowem przedstawił Zbigniew Natkański, prezes Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich Oddział w Łodzi.

Wstępem do spotkania było wspomnienie zmarłego w październiku 2019 r. Antoniego Galińskiego, które przedstawił prof. Albin Głowacki, w latach 2006-2010 przewodniczący Rady Programowej Klubów Historycznych im. gen. Stefana Roweckiego „Grota” w okręgu łódzko-kaliskim. Tematyka losów Polaków na Kresach Wschodnich RP, a także Zbrodni Katyńskiej, leżała w centrum zainteresowań śp. Antoniego Galińskiego, koordynatora pracy Klubów im. gen. „Grota” w latach 2006-2019.

/ screen YouTube

Oleg Zakirov
W 1990 r. wyróżniony Złotym Medalem Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej i honorowym wyróżnieniem Niezależnego Komitetu Historycznego Badania Zbrodni Katyńskiej za poszukiwanie i odnalezienie świadectw bezpośrednich świadków Zbrodni, w 2003 r. odznaczony Krzyżem Kawalerskim OOP za wybitne zasługi w ujawnianiu i udokumentowaniu prawdy o Zbrodni Katyńskiej; w 2010 r. uhonorowany Odznaką honorową „Za Zasługi dla Ochrony Praw Człowieka” oraz Krzyżem Oficerskim OOP za wybitne zasługi w odkrywaniu i upowszechnianiu prawdy historycznej o Zbrodni Katyńskiej. W 2014 r. otrzymał od IPN tytuł Kustosza Pamięci Narodowej.

Jarosław Mańka
Absolwent historii UJ, dziennikarz, reżyser. Współpracownik magazynu „Inne Oblicza Historii”, „Nasza Historia”. Dla redakcji dokumentu i reportażu TVP Kraków „Kontrapunkt” zrealizował w 2010 r. reportaż Prywatne śledztwo majora Zakirowa. Autor także m.in. filmów Święty ogień (2011) o Walentym Badylaku, który w 1980 r. dokonał aktu samospalenia na krakowskim rynku, W imię prawdy. Tajny Instytut Katyński (2020, współprodukcja IPN, I Nagroda Festiwalu Polonijnego „Losy Polaków”), Polska Norwida (2021), Symbol Niepodległej. Święto Konstytucji 3 Maja (2022).

Bunt w smoleńskim NKWD. Historia nieznanego bohatera – tekst Jarosława Mańki z 2015 r.