logo IPNInstytut Pamięci Narodowej

Halina Konopacka

Biograficzna wystawa elementarna „Halina Konopacka” przygotowana przez Oddziałowe Biuro Edukacji Narodowej IPN w Łodzi.

Wystawa opowiada historię kobiety, która jako pierwsza w historii polskiego sportu sięgnęła po złoto olimpijskie, wybitnej sportsmenki, poetki, malarki – istnej kobiety renesansu swoich czasów. Piękna, wysportowana, ambitna, stała się ikoną, inspiracją dla przyszłych pokoleń.

Halina Konopacka urodziła się 26 lutego 1900 r. w Rawie Mazowieckiej jako trzecie dziecko Jakuba Konopackiego i Marii Florentyny Raszkiewicz. Dzieciństwo i młodość spędziła w Warszawie. Karierę sportową rozpoczęła od narciarstwa.  Wiosną 1924 r. spróbowała swoich sił w konkurencjach lekkoatletycznych – spośród nich wszystkich największy talent wykazywała do rzutów.

Od początku uprawiania sportu stawiała na wszechstronność: jeździła na nartach, grała w koszykówkę i w hazenę (piłka ręczna). Brała udział w różnych zawodach lekkoatletycznych. W ciągu siedmiu lat kariery sportowej (1924–1931) zdobyła złoto olimpijskie w rzucie dyskiem (Amsterdam 1928), dwukrotnie złoto na Światowych Igrzyskach Kobiet (Göteborg 1926, Praga 1930). Była siedmiokrotną rekordzistką świata i pięćdziesiąt sześć razy biła rekord Polski, aż dwadzieścia sześć razy zdobywała mistrzostwo Polski w różnych konkurencjach lekkoatletycznych. Była siedmiokrotną wicemistrzynią Polski.

Była laureatką Wielkiej Honorowej Nagrody Sportowej (1927 i 1928). Dwukrotna zwyciężczyni Plebiscytu Przeglądu Sportowego na najlepszego sportowca Polski w 1927 i 1928. Działała w strukturach sportowych. Członkini Zarządu Międzynarodowej Federacji Sportów Kobiecych, prezes Oddziału Warszawskiego Towarzystwa Krzewienia Kultury Fizycznej Kobiet. W latach 1938–1939 jako pierwsza i jedyna kobieta weszła w skład Zarządu Związku Polskich Związków Sportowych – Polskiego Komitetu Olimpijskiego.

Oprócz sportu interesowała się poezją. W 1929 r. ukazał się jej debiutancki tomik wierszy Któregoś dnia. Po wojnie zajmowała się malarstwem.

We wrześniu 1939 r. towarzyszyła mężowi Ignacemu Matuszewskiemu przy ewakuacji złota Banku Polskiego – kierowała jednym z czterdziestu autobusów transportujących kruszec. Po klęsce Francji emigrowała wraz z małżonkiem przez Hiszpanię do Stanów Zjednoczonych. Zmarła 28 stycznia 1989 r. w wieku 89 lat w Daytona Beach na Florydzie. Urnę z jej prochami sprowadzono do Warszawy i złożono w grobie rodzinnym na Cmentarzu Bródnowskim.

 

Partnerem wystawy zostało Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie, zaś patronat nad wystawą objął Polski Komitet Olimpijski.

 

Autor wystawy: dr Aleksandra Rybińska-Bielecka

Recenzja: dr hab. Sławomir Cenckiewicz, Katarzyna Deberny (PKOl), dr hab. Marek Gałęzowski (IPN)

Koncepcja graficzna serii: Paulina Żak

Redakcja i korekta językowa: Bez błędu. Redagowanie i korekta

Projekt graficzny i skład: Sebastian Kokoszewski

 

Na wystawie wykorzystano zdjęcia i dokumenty z Archiwum Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie, Narodowego Archiwum Cyfrowego  oraz domeny publicznej. 

 

Panele wystawy

Opcje strony