logo IPNInstytut Pamięci Narodowej

Fotografie bez cenzury 1976–1989

Wystawa przedstawia zdjęcia dokumentujące rzeczywistość niewygodną i wstydliwą dla komunistycznych władz PRL, rzeczywistość nieobecną w oficjalnej, cenzurowanej prasie, radiu i telewizji. Fotografie są dowodem skuteczności drugiego obiegu informacyjnego i częścią kultury niezależnej.

Ze względu na perspektywę i selektywność podejmowanych tematów prezentowane zdjęcia nie mogą wprawdzie aspirować do miana kroniki wydarzeń, ale wyłaniający się z nich obraz Polski – w odróżnieniu od wizerunku kreowanego przez peerelowską propagandę – jest prawdziwy. Wystawa została podzielona na bloki tematyczne poświęcone znaczącym wydarzeniom społeczno-politycznym, strajkom i akcjom protestacyjnym, procesom i życiu internowanych w stanie wojennym, manifestacjom i demonstracjom, kulturze niezależnej, drugiemu obiegowi wydawniczemu oraz życiu codziennemu. Ważną część wystawy stanowią zdjęcia prezentujące działalność niezależnych agencji fotograficznych. Autorami zdjęć są fotografowie związani lub współpracujący z opozycją i prasą niezależną oraz fotoamatorzy. Robili oni zdjęcia różnej jakości, różnej klasy sprzętem; przemyślane kompozycje i „strzały” w biegu lub z ukrycia. Łączyło ich poczucie obowiązku dania świadectwa – dla przyszłości, dla historii…

Fotografowie niezależni to temat wciąż mało znany. Trudne bywa zidentyfikowanie i dotarcie do autorów, w warunkach podziemia dbających o anonimowość. Wielu wyemigrowało, losy innych pozostają nieznane, a czas zaciera pamięć społeczeństwa o niezależnych twórcach. Część autorów straciła negatywy, dorobek innych został rozproszony. Materiały zarekwirowane przez Służbę Bezpieczeństwa, o ile nie zostały zniszczone i znajdują się w Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, ciągle czekają na odkrycie.

Wystawa plenerowa zorganizowana w ramach ogólnopolskich obchodów Roku Kultury Niezależnej. Po raz pierwszy prezentowana w dniach 9–31 maja 2009 r. w Warszawie.

Autorzy:

dr Paweł Sasanka, Sławomir Stępień

Informacja techniczna:

25 paneli dwustronnych, rozmiar 100x100 cm., prezentacja: plenerowa

W celu wypożyczenia wystawy, prosimy o kontakt z Oddziałowym Biurem Edukacji Narodowej w Warszawie.

Opcje strony