Instytut Pamięci NarodowejMariusz Zaruski
(1867–1941) – pionier polskiego żeglarstwa i wychowania morskiego. Konspirator, zesłaniec, legionista, uczestnik walk o Spisz i wojny polsko-bolszewickiej, generał brygady Wojska Polskiego, adiutant generalny prezydenta RP. Taternik, fotografik, malarz, poeta i prozaik, marynarz, żeglarz i podróżnik, grotołaz, ratownik górski, instruktor i popularyzator narciarstwa i turystyki górskiej. Założyciel Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego.
Ze skautingiem zetknął się jeszcze przed I wojną światową w Zakopanem. W 1929 r. został głównym instruktorem w Ośrodku Szkolenia Morskiego w Jastarni, funkcjonującym przy Państwowym Urzędzie Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego we współpracy z ZHP. Jedną z absolwentek kursów była harcerka Jadwiga Wolffowa, która jako pierwsza kobieta w Polsce uzyskała stopień kapitana jachtowej żeglugi morskiej i została kapitanem jachtu pełnomorskiego „Grażyna”, zakupionego w 1934 r. dla harcerek. Harcerze pozazdrościli koleżankom jachtu pełnomorskiego i zorganizowali ogólnokrajową kwestę, dzięki której zakupiono szwedzki szkuner „Petrea” i zaadaptowano na potrzeby jachtingu. Nazwany z inicjatywy gen. Zaruskiego imieniem „Zawisza Czarny”, flagowy szkuner polskich harcerzy należał do największych jednostek tego typu na świecie. Zaruski był jego kapitanem nieprzerwanie do wybuchu wojny. Traktował on swą pracę jako misję i nie pobierał za nią wynagrodzenia. Żaglowiec odbył łącznie siedemnaście rejsów, przemierzył 14 tys. mil morskich i zawinął do 26 portów w dziesięciu państwach.
