Galeria fotografii wykorzystanych w tece edukacyjnej "Stan wojenny 1981-1983"
Ze zbiorów: Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, Narodowego Archiwum Cyfrowego, Ośrodka Karta, Agencji Fotograficznej FOTONOVA, Polskiej Agencji Prasowej / Centralnej Agencji Fotograficznej, Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności oraz prywatnych Artura Kasprzykowskiego i Macieja Klicha.
Opozycja polityczna w latach 1976–1980
Spotkanie Rady Sygnatariuszy ROPCiO w mieszkaniu Kazimierza Janusza, Warszawa, listopad 1979 r. Od lewej siedzą: Kazimierz Janusz, Kazimierz Świtoń i Andrzej Czuma. Fot. Janusz Krzyżewski/Ośrodek KARTA
Jakub Ślósarz czyta odezwę Komitetu Obrony Robotników w sprawie śmierci Stanisława Pyjasa na chodniku przy ulicy Szewskiej 7, Kraków, maj 1977 r. Zbiory AIPN
Akcja Komitetu Obrony Robotników w obronie Błażeja Wyszkowskiego, Antoni Macierewicz rozdaje ulotki przed kościołem św. Anny, Warszawa, czerwiec 1978 r. Fot. Marcin Jabłoński/ Ośrodek KARTA
Konspiracyjna drukarnia Niezależnej Oficyny Wydawniczej NOWA. Na zdjęciu Zenon Pałka, Mirosław Chojecki i Konrad Bieliński, prawdopodobnie Konstancin k/Warszawy, 1978–1979. Fot. Marcin Jabłoński/ Ośrodek KARTA
Zebranie członków i współpracowników KSS KOR w mieszkaniu Jacka Kuronia w Warszawie na Żoliborzu, styczeń 1980 r. Na kanapie siedzą Wacław Holewiński i Zofia Romaszewska, za nimi stoją od lewej: Jan Cywiński, Henryk Wujec, nn, Jan Lityński. Fot. Tomasz Michalak/ FOTONOVA
Niezależne obchody rocznicy wybuchu II wojny światowej, Warszawa, 1 września 1979 r. Pierwsza manifestacja nowopowołanej Konfederacji Polski Niepodległej. Fot. Mark Carrot/ FOTONOVA
Manifestacja, zorganizowana przez środowisko ROPCiO oraz Ruch Młodej Polski, z okazji rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja pod pomnikiem Jana III Sobieskiego w Gdańsku, 3 maja 1980 r. Przemawia Dariusz Kobzdej. Zbiory AIPN
Ulotka/ klepsydra informująca o organizacji uroczystości rocznicowej grudnia ’70 przez Komitet Założycielski WZZ Wybrzeża, 18 XII 1979 r. Zbiory AIPN
Spotkanie pod kamienicą, w której znaleziono ciało Stanisława Pyjasa. Nad bramą powiewają żałobne flagi. Ulica Szewska 7, Kraków, maj 1977 r. Zbiory AIPN
Bogdan Borusewicz (po lewej) i Krzysztof Wyszkowski – działacze Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża – podczas tygodniowej głodówki protestacyjnej przeciwko pobiciu i aresztowaniu współpracownika KSS KOR Błażeja Wyszkowskiego, Gdańsk, czerwiec 1978 r. Fot. NN/ Ośrodek KARTA
Napis na jednym z budynków w Katowicach, wykonany w ramach zorganizowanej przez środowiska opozycji demokratycznej akcji obrony Kazimierza Świtonia, luty 1979 r. Zbiory AIPN
Działacze katowickich WZZ na zdjęciu operacyjnym katowickiej SB. Na pierwszym planie Kazimierz Świtoń (z lewej) i Roman Kściuczek (z prawej). Zbiory AIPN
Głodówka członków Komitetu Obrony Robotników w kościele św. Krzyża, z przodu od lewej leżą: Jan Lityński, Jerzy Markuszewski, Antoni Macierewicz, Adam Michnik, z tyłu: Joanna Gwiazda, Anka Kowalska, Jacek Bierezin, Warszawa, październik 1979 r. Fot. Janusz Krzyżewski/ Ośrodek KARTA
Pierwsza strona "Biuletynu Informacyjnego", wydawanego przez KSS "KOR", 1979 r. Zbiory AIPN.
Pierwsza strona pisma "Droga", 1978 r. Ze zbiorów Artura Kasprzykowskiego.
Pierwsza strona pisma KPN "Gazeta Polska", 1979 r. Ze zbiorów Artura Kasprzykowskiego.
Pierwsza strona pisma ROPCiO "Droga", 1979 r. Ze zbiorów Artura Kasprzykowskiego.
Pierwsza strona pisma "Uczeń polski", 1979 r. Ze zbiorów Artura Kasprzykowskiego.
Narodziny „Solidarności”
I pielgrzymka papieża Jana Pawła II do ojczyzny, Kraków, 9 czerwca 1979 r. Przejazd ulicami Nowej Huty. Fot. Jan Morek/ PAP
Strajk okupacyjny w Stoczni Gdańskiej im. Lenina, Gdańsk, sierpień 1980 r. Strajkujący w sali BHP podczas obrad Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego. Fot. Zbigniew Trybek/ Ośrodek KARTA
Strajk okupacyjny w Stoczni Gdańskiej im. Lenina, Gdańsk, 31 sierpnia 1980 r. Podpisanie porozumienia pomiędzy przedstawicielami strajkujących a komisją rządową. Od lewej: NN, członek sekretariatu KC PZPR Zbigniew Zieliński, wicepremier Mieczysław Jagielski, Lech Wałęsa, przewodniczący Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku Tadeusz Fiszbach, Florian Wiśniewski, wojewoda gdański Jerzy Kołodziejski, Zdzisław Kobyliński, Henryka Krzywonos. Zbiory AIPN
Strajk w Stoczni Gdańskiej im. Lenina, postulaty na bramie, Gdańsk, sierpień 1980 r. Fot. NN/ Ośrodek KARTA, udostępnił Witold Kazuro.
W sali BHP Stoczni Gdańskiej im. Lenina podpisanie porozumienia między Komisją Rządową a Międzyzakładowym Komitetem Strajkowym, Gdańsk, 31 sierpnia 1980 r. Zbiory AIPN
Podpisanie porozumienia między Komisją Rządową i Międzyzakładowym Komitetem Strajkowym, Szczecin, 30 sierpnia 1980 r. Fot. Jerzy Undro/ PAP/ CAF.
Jastrzębie Zdrój, 3 września 1980 r. Podpisanie Porozumień Jastrzębskich w kopalni "Manifest Lipcowy". Stronę rządową reprezentował wicepremier Aleksander Kopeć, robotników – Międzyzakładowy Komitet Strajkowy z jego szefem Jarosławem Sienkiewiczem. Z lewej sekretarz KC PZPR Andrzej Żabiński. Fot. Stanisław Jakubowski/ PAP
Jastrzębie Zdrój, 3 września 1980 r. Oczekiwanie na wyniki negocjacji między Prezydium Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego, reprezentującego strajkujące załogi 56 kopalń, z przewodniczącym Jarosławem Sienkiewiczem, a komisją rządową pod przewodnictwem ministra przemysłu maszynowego Aleksandra Kopcia. Nz. zawieszanie plakatu "Międzyzakładowy Komitet Strajkowy Jedność Narodu to Siła". Fot. Stanisław Jakubowski/ PAP/ CAF
Katowice, listopad 1980 r. Spotkanie Lecha Wałęsy ze związkowcami NSZZ Solidarność. Fot. Kazimierz Seko/ PAP/ CAF
I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ "Solidarność" w Hali Olivii w Gdańsku, Gdańsk, wrzesień 1981 – październik 1981 r. AIPN
Plakat: "Żądamy rejestracji bez zmian NSZZ "Solidarność", 1980 r. Zbiory AIPN
Andrzej Gwiazda. Zbiory AIPN
Anna Walentynowicz. Zbiory AIPN
Anna Walentynowicz. Zbiory AIPN
Lech Wałęsa. Zbiory AIPN
Władza wobec Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”. Listopad 1980-grudzień 1981
Przygotowanie i wprowadzenie stanu wojennego
Prawne aspekty stanu wojennego
Represje stanu wojennego
Demonstracja NSZZ „Solidarność” w dniu 3 maja 1983 r. w Warszawie. Funkcjonariusze MO i ZOMO przygotowują się do pacyfikacji demonstracji na placu Zamkowym. Zbiory AIPN
Demonstracja z Warszawie 3 maja 1982 r. W głębi szpaler milicjantów stoi w poprzek ul. Krakowskie Przedmieście. Zbiory AIPN
Nekrolog Grzegorza Przemyka informujący o pogrzebie w dniu 19 maja 1983 r. Zbiory AIPN
Pogrzeb Grzegorza Przemyka w Warszawie 19 maja 1983 r. Kondukt żałobny w drodze z kościoła pw. św. Stanisława Kostki na Cmentarz Powązkowski. Część zgromadzonych unosi ręce do góry z ułożonymi palcami w znak "V". Zbiory AIPN
Demonstracja mieszkańców Lubina zorganizowana 31 sierpnia 182 r. w drugą rocznicę podpisania „Porozumień Sierpniowych”. Na pierwszym planie funkcjonariusz ZOMO z Ręczną Wyrzutnią Granatów Łzawiących-3 (RWGŁ -3). Zbiory AIPN
Akcja protestacyjna osób internowanych w Ośrodku Odosobnienia w Uhercach, kwiecień 1982 r. Zbiory AIPN
Wyrok Sądu Śląskiego Okręgu Wojskowego z dnia 17 marca 1982 r., sygn. akt SOW 195/82. Odpisy w posiadaniu autora, zbiór prywatny.
Wyrok Sądu Śląskiego Okręgu Wojskowego z dnia 17 marca 1982 r., sygn. akt SOW 195/82. Odpisy w posiadaniu autora, zbiór prywatny.
Wyrok Sądu Rejonowego w Bytomiu z dnia 7 marca 1986 r., sygn. akt II.K 54/86. Odpisy w posiadaniu autora, zbiór prywatny.
Wyrok Sądu Rejonowego w Bytomiu z dnia 7 marca 1986 r., sygn. akt II.K 54/86. Odpisy w posiadaniu autora, zbiór prywatny.
Zarządzenie Nr 50/81 CZZK Ministerstwa Sprawiedliwości z dnia 13 XII 1981 r. w sprawie utworzenia Ośrodków Odosobnienia. Źródło: Stan wojenny w dokumentach władz PRL 1980–1983, wybór, wstęp i oprac. B. Kopka, G. Majchrzak, Warszawa 2001, s. 65–66.
Decyzja o internowaniu Nr III/255, wydana przez komendanta wojewódzkiego MO w Katowicach. Oryginał w posiadaniu autora, zbiór prywatny.
Decyzja o internowaniu Nr III/255, wydana przez komendanta wojewódzkiego MO w Katowicach. Oryginał w posiadaniu autora, zbiór prywatny.
Mural zawierający napis „Solidarność”, odkryty w jednej z więziennych cel w Łupkowie. W 2018 r. napis ten został przez Instytut Pamięci Narodowej w Rzeszowie poddany zabiegowi transferu i konserwacji. Obecnie eksponat prezentowany w siedzibie Oddziału IPN w Rzeszowie.
Mural zawierający napis „Solidarność”, odkryty w jednej z więziennych cel w Łupkowie. W 2018 r. napis ten został przez Instytut Pamięci Narodowej w Rzeszowie poddany zabiegowi transferu i konserwacji. Obecnie eksponat prezentowany w siedzibie Oddziału IPN w Rzeszowie.
Sytuacja społeczno-gospodarcza w stanie wojennym
Cenzura i propaganda
Strajki w zakładach pracy. Pacyfikacja KWK „Wujek”
Opór społeczny w stanie wojennym
Kościół wobec stanu wojennego. Działalność księdza Jerzego Popiełuszki
Kultura Niezależna – kultura w/o/po stanie wojennym
Łukasz Korolkiewicz, Martwa natura, olej na płótnie, 1984, 136 x 190 cm. Zbiory ŚCWiS.
Łukasz Korolkiewicz, Kamienie, olej na płótnie, 1986, 136 x 170 cm. Zbiory ŚCWiS.
Biennale Młodych Droga i Prawda, Wrocław 1987. Fot. E. Ciołek / ŚCWiS.
Biennale Młodych Droga i Prawda, Wrocław 1987. W centralnej części stoją (po lewej) Jacek Fedorowicz, (po prawej) Władysław Frasyniuk. Fot. E. Ciołek / ŚCWiS.
Biennale Młodych Droga i Prawda, Wrocław 1987. Wejście do kolegiaty Świętego Krzyża. Fot. E. Ciołek / ŚCWiS.
Biennale Młodych Droga i Prawda, Wrocław 1987. Koelgiata Świętego Krzyża. Fot. E. Ciołek / ŚCWiS.
Biennale Młodych Droga i Prawda, Wrocław 1987. Kolegiata Świętego Krzyża. Fot. E. Ciołek. Licencja ŚCWiS.
Dokumentacja Festiwalu w Jarocinie. AIPN w Łodzi.
Dokumentacja Festiwalu w Jarocinie. AIPN w Łodzi.
Dokumentacja Festiwalu w Jarocinie. AIPN w Łodzi.
Fot. Erazm Ciołek / ŚCWiS
Krzysztof Grzondziel, Pacyfikacja 16.12.1981, 1981–1985, instalacja: olej/akryl/płótno, 450 cm × 210 cm. Zbiory ŚCWiS
Fragment wystawy „Wszystkie nasze dzienne sprawy”, krużganki klasztoru oo. dominikanów, Kraków 1987. Fot. Tadeusz Boruta/ ŚCWiS. Fragment wystawy
Fragment wystawy „Misterium Męki, Śmierci i Zmartwychwstania Jezusa Chrystusa”, krypta kościoła oo. pijarów, Kraków 1986, oraz kościół pw. Świętej Trójcy w Warszawie. Fot. Tadeusz Boruta/ ŚCWiS.
Fragment wystawy „Misterium Męki, Śmierci i Zmartwychwstania Jezusa Chrystusa”, Muzeum Archidiecezjalne, Warszawa 1987. Na zdjęciu widoczne obrazy: Zbyluta Grzywacza, Aldony Mickiewicz i Macieja Bieniasza. Fot. Tadeusz Boruta/ ŚCWiS
Fragment wystawy „W stronę osoby”, krużganki klasztoru oo. dominikanów, Kraków 1985. Na pierwszym planie obrazy Jacka Waltosia. Fot. Tadeusz Boruta/ ŚCWiS
Fragment wystawy „W stronę osoby”, krużganki klasztoru oo. dominikanów, Kraków 1985. Fot. Tadeusz Boruta/ ŚCWiS
Fragment wystawy „Wszystkie nasze dzienne sprawy”, krużganki klasztoru oo. dominikanów, Kraków 1987. Na zdjęciu widoczne obrazy Tadeusza Boruty: Ślad z cyklu Via Crucis (po lewej) oraz Via Crucis. Fot. Tadeusz Boruta/ ŚCWiS.
Plakat. Zbiory ŚCWiS.
Brygada Kryzys, Live, bootleg, 1982, LP13 Fresh Records (GB).
Reakcje państw i społeczeństw na świecie wobec wprowadzenia stanu wojennego w Polsce