Instytut Pamięci Narodowej Tragedia w cieniu "wyzwolenia". Górny Śląsk w 1945 roku. Materiały edukacyjne - Teki i materiały dydaktyczne -

Teka edukacyjna „Tragedia w cieniu »wyzwolenia«. Górny Śląsk w 1945 roku” to materiał edukacyjny związany z trudną problematyką górnośląskiej historii. Dzieje ludności cywilnej Górnego Śląska po wkroczeniu na ten teren Armii Czerwonej, a później zainstalowaniu władzy komunistycznej, to do dziś tematyka mało obecna w oficjalnym nauczaniu historii, zaś ciągle pozostająca w pamięci mieszkańców. Właściwie dopiero po 1989 roku mogą oni bez obaw mówić o swoich cierpieniach.

Niniejsze materiały nie są przeznaczone tylko dla nauczycieli historii. Korzystać z nich mogą wszyscy, którzy chcą się zapoznać z historią Górnego Śląska i uzmysłowić sobie złożoność losów jego mieszkańców.

Teka zawiera: wprowadzenie omawiające sytuację na Górnym Śląsku w 1945 roku; scenariusze lekcji dla szkół ponadgimnazjalnych, jest wyposażona w odpowiednie materiały dydaktyczne (relacje świadków, opracowania historyków, mapy, zdjęcia itp.),  relacje samych ofiar, jak i wspomnienia ich potomków, przechowywane w pamięci rodzinnej przez lata komunizmu; inne teksty źródłowe (opracowania historyków zajmujących się tzw. Tragedią Górnośląską); mapy Górnego Śląska w latach 1922–1951, unikalne materiały ikonograficzne, słownik pojęć.

Tragedia w cieniu „wyzwolenia”. Górny Śląsk w 1945 roku. Materiały edukacyjne, Katowice 2015, s. 80

Koordynatorzy projektu: Anna Skiendziel, Lucyna Staniczek

Recenzenci: Paweł Kowalski, dr Ewa Rogalewska, Małgorzata Żuławnik

Autorzy materiałów edukacyjnych: dr Kornelia Banaś, dr hab. Adam Dziurok, Anna Skiendziel, Lucyna Staniczek, Andrzej Sznajder

SPIS TREŚCI

Wprowadzenie

• Adam Dziurok – Górny Śląsk w 1945 r.

Scenariusze zajęć oraz materiały pomocnicze

• Anna Skiendziel, Lucyna Staniczek – O tym się nie godało...
• Kornelia Banaś – Zbrodnia na ludności cywilnej Przyszowic w świetle zeznań świadków
• Anna Skiendziel – „Co dzisiaj zjem, to wiem, ale co na jutro, już musza patrzeć dzisiaj” – deportacje do ZSRS w relacjach świadków
• Andrzej Sznajder – „Skoszarować niemców” – obozy pracy na Górnym Śląsku (1945-1946)

Mapy

• Górny Śląsk w latach 1922–1938
• Walki na Górnym Śląsku: styczeń – maj 1945
• Zbrodnie sowieckie w rejonie Gliwic w styczniu i lutym 1945 r.
• Górny Śląsk w latach 1945–1951
• Zmiany demograficzne po 1945 r. na Górnym Śląsku
• Rozmieszczenie łagrów w ZSRS

Słownik pojęć

Bibliografia