logo IPNInstytut Pamięci Narodowej

Ks. Jan Zieja

Biograficzna wystawa elementarna przygotowana przez Oddziałowe Biuro Edukacji Narodowej IPN w Łodzi prezentuje postać ks. Jana Ziei.

Ks. Jan Zieja urodził się 1 marca 1897 r. we wsi Ossa. Od najmłodszych lat wykazywał chęć nauki. Święcenia kapłańskie przyjął 5 lipca 1919 r. W 1922 r. przebywał kilka miesięcy w Rzymie, studiując archeologię chrześcijańską w Instytucie Biblijnym i Wschodnim. Ukończył studia na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Warszawskiego (uzyskał absolutorium) oraz studiował judaistykę na UW.

Był kapelanem podczas wojny polsko-bolszewickiej, wojny obronnej 1939 r. i Powstania Warszawskiego. Doświadczenia wojenne uczyniły go radykalnym pacyfistą szukającym nowych dróg walki ze złem i niesprawiedliwością. Duchowny przez całe swoje życie, niezależnie od okoliczności, pomagał najbardziej potrzebującym, wykluczonym z powodów ekonomicznych, społecznych, rasowych oraz politycznych. W odczytaniu Ewangelii wyprzedzał postanowienia II Soboru Watykańskiego.

Wypełniał obowiązki kapelana Zakładu dla Ociemniałych w Laskach oraz Domów Zakonnych Zgromadzenia Urszulanek Serca Jezusa Konającego w Mołodowie i Warszawie.

Posługę kapłańską pełnił w parafiach diecezji sandomierskiej, pińskiej, tzw. drohiczyńskiej oraz gorzowskiej.

Po zakończeniu II wojny światowej zaangażował się w pracę duszpasterską na tzw. ziemiach odzyskanych – był pierwszym katolickim księdzem zamieszkałym w Słupsku. Z jego inicjatywy powstał tam m.in. Dom Matki i Dziecka oraz Uniwersytet Ludowy.

Ks. Zieja był publicystą, pisarzem religijnym i tłumaczem.

Jako działacz społeczny współtworzył Komitet Obrony Robotników, pierwszą jawną organizację opozycyjną. Ponadto podpisał „Apel do społeczeństwa polskiego, który zainicjował działalność Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela.

Kapłan zmarł 19 października 1991 r. w Warszawie. Został pochowany na cmentarzu w Laskach. 

 

Autor wystawy: Katarzyna Helik

Recenzja: dr hab. Marek Gałęzowski, ks. dr Marek Gątarz

Konsultacja historyczna: Magdalena Zapolska-Downar

Koncepcja graficzna serii: Paulina Żak

Projekt graficzny i skład: ARSA

 

W wystawie wykorzystano zdjęcia i dokumenty z Agencji Fotograficznej East News, Archiwum Archidiecezjalnego Warszawskiego, Archiwum Diecezjalnego w Drohiczynie, Archiwum Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej, Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, archiwum prywatnego, Archiwum Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża, Archiwum Zgromadzenia Sióstr Urszulanek Serca Jezusa Konającego, Biblioteki Narodowej POLONY, Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego im. ks. Jana Ziei w Kolonii Ossa, Muzeum Powstania Warszawskiego, Ośrodka KARTA oraz Polskiej Agencji Prasowej.

Panele wystawy

Opcje strony