„Satyra stanu wojennego” – warsztaty edukacyjne
12 grudnia 2019 r. w Oddziale IPN w Lublinie odbyło się podsumowanie warsztatów edukacyjnych dla młodzieży, podczas którego uczniowie zaprezentowali swoje prace na temat satyry stanu wojennego.
W przeddzień 38. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego 12 grudnia 2019 r. w Oddziale IPN w Lublinie odbyło się podsumowanie warsztatów edukacyjnych dla młodzieży. Wzięło w nich udział 47 uczniów z dziesięciu szkół. Prace wpłynęły z ośmiu szkół (10 filmów), ich autorami było 36 uczniów. Podczas spotkania podsumowującego autorzy zaprezentowali swoje prace poświęcone satyrze stanu wojennego.
Organizatorem warsztatów było Oddziałowe Biuro Edukacji Narodowej IPN w Lublinie.
Wcześniej, 25 listopada, odbyła się część praktyczna i warsztatowa. Dzięki lekcji przeprowdzonej przez dr. Marcina Dąbrowskiego z OBEN IPN Lublin uczniowie zapoznali się z historią stanu wojennego i dowiedzieli się, jak prześmiewczo przedstawiono władze reżimu komunistycznego w tym czasie. Zadaniem młodzieży było stworzenie animacji poklatkowej. O tym, jak tworzy się taką animację, opowiedziała Aleksandra Sztal.
Spotkanie otworzył Marcin Krzysztofik, dyrektor IPN Lublin. Podziękował uczniom za zaangażowanie i liczne udział w warsztatach. Następnie dr Marcin Dąbrowski jeszcze raz przypomniał, jak wyglądała satyra stanu wojennego. Zwrócił uwagę na to, że podobna satyra nie pojawiła się np. na Węgrzech w 1956 r. czy w Czechosłowacji w 1968 r.
– Dlaczego satyra pojawiła się w stanie wojennym? Opór wobec stanu wojennego był doświadczeniem zbiorowym, co pozwoliło na zerwanie z cenzurą. Powstawało wiele pism wydawanych przez opozycjonistów, a w nich umieszczano rysunki satyryczne – tłumaczył naukowiec.
Następnie przyszedł czas na prezentację animacji poklatkowych stworzonych przez uczniów.
Jako pierwsza zaprezentował się Zespół Szkół im. Stanisława Staszica w Wysokiem. Uczniowie zaznaczyli, że w swojej pracy wykorzystali motyw wrony i czarnego koloru.
- Opiekun: Monika Puchała
- Uczniowie: Zuzanna Głąb, Maja Plich, Weronika Małek, Paweł Podolak
Kolejną szkołą prezentującą swoją animację był Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 4 w Białej Podlaskiej. Uczniowie z tej placówki wzorowali się na plakatach z podobizną Jaruzelskiego „Poszukiwany. Żywy lub martwy” oraz „W samo południe”. Motywem przewodnim był western i Dziki Zachód, a raczej Dziki Wschód – jak zaznaczyła młodzież.
- Opiekun: Leszek Zieliński
- Uczniowie: Karolina Remblewska, Aleksandra Daczkowska, Natalia Derlukiewicz, Faustyna Wojdakowska
Uczniowie Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Nadrybiu, Szkoła Podstawowa im. Jana i Kazimierza Bogdanowiczów w Nadrybiu oparli swoją pracę na dniu wprowadzenia stanu wojennego i motywie przemówienia Wojciecha Jaruzelskiego, które pojawiło się zamiast Teleranka.
- Opiekun: Anna Chryć
- Uczniowie: Cyprian Piotrowicz, Weronika Baryła, Paweł Albiński, Kacper Trojak, Agata Romanowska, Gabriela Kociuba
W pracy Zespołu Szkół nr 1 im. Stefanii Sempołowskiej w Puławach pokazano stan wojenny jako walkę orła z wroną. Orzeł symbolizował waleczny i niezależny naród polski.
- Opiekun: Robert Och
- Uczniowie: Sylwia Bartuzi, Wiktoria Bartuzi, Wiktor Ciecieląg, Karol Śnieżek
Uczniowie Zespołu nr 3 Przedszkola i Szkoły Podstawowej w Krasnymstawie w swojej animacji motywem przewodnim uczynili wronę. Potraktowali ją jako symbol władzy komunistycznej. Ciemne okulary symbolizowały Wojciecha Jaruzelskiego. Wrona po początkowym zwycięstwie ostatecznie przegrywa.
- Opiekun: Anna Wrona
- Uczniowie: Ewelina Perestaj, Emilia Mazurek, Julia Dunaj, Aleksandra Roman
Drugi zespół XXVII LO w Lublinie ukazał wronę nie tylko jako symbol komunistyczny, ale też nawiązanie do III Rzeszy. Orzeł symbolizował Polskę.
- Opiekun: Cezary Dmowski
- Uczniowie: Julita Grochowska, Julia Zielińska, Alicja Piech, Wiktoria Zając
W animacji Szkoły Podstawowej im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Telatynie pojawił się motyw starszej kobiety o imieniu Stanisława, która przeżyła nie tylko stan wojenny, lecz również II wojnę światową.
- Opiekun: Henryk Szaruga
- Uczniowie: Natalia Nogas, Kornelia Bodeńko, Aleksandra Błaszczak, Oliwia Anioł
Uczniowie Szkoły Podstawowej nr 1 im. Tadeusza Kościuszki z Oddziałami Integracyjnymi w Chełmie przedstwili gen. Jaruzelskiego jako pająka, a sieć symbolizowała władze komunistyczną.
- Opiekun: Anna Kosiniec
- Uczniowie: Dawid Kordas, Piotr Wieliczko
Na końcu zaprezentowała się druga grupa Zespołu Szkół nr 1 w Puławach. Motywem przewodnim pracy uczniów z tej grupy był sklep w czasie stanu wojennego.
- Opiekun Monika Rauner
- Uczniowie: Julia Łobacz, Magdalena Pacocha, Patryk Gadzicki, Dawid Bernat
Jury konkursu zdecydowało przyznać trzy pierwsze miejsca ex aequo: ZS w Wysokiem, ZS nr 4 w Białej Podlaskiej oraz ZSP w Nadrybiu. Postanowiono również wyróżnić wszystkich uczniów za zaangażowanie w przygotowanie animacji poklatkowej podczas warsztatów „Satyra stanu wojennego”.
Wydarzenie uświetnił solowy występ Norberta „Smoły” Smolińskiego.
Zapraszamy do udziału w kolejnej edycji konkursu "Satyra stanu wojennego" w 2021 r. Uczestnicy konkursu mają za zadanie stworzenia krótkiej, 60 sekundowej animacji poklatkowej, dotyczącej wydarzeń, ludzi itp. z okresu stanu wojennego w Polsce. Zapraszamy wszystkich zainteresowanych historią najnowszą oraz pasjonatów fotografii. Więcej informacji tutaj: "Satyra stanu wojennego" (2021)
Poniżej animacje poklatkowe stworzone przez uczniów do pobrania.
Pliki do pobrania
- SP nr 1 w Chełmie (mp4, 194.04 KB) 28.09.2020 10:22
- SP w Telatynie (mp4, 436.08 KB) 28.09.2020 10:22
- XXVII LO w Lublinie (mp4, 305.64 KB) 28.09.2020 10:22
- Zespół nr 3 w Krasynmstawie (mp4, 749.15 KB) 28.09.2020 10:22
- Zespół Szkolno-Przedszkolny w Nadrybiu (mp4, 556.82 KB) 28.09.2020 10:22
- ZS w Puławach (mp4, 2.63 MB) 28.09.2020 10:22
- ZS w Wysokiem (mp4, 1.98 MB) 28.09.2020 10:22
- ZSO nr 4 w Białej Podlaskiej (mp4, 10.12 MB) 28.09.2020 10:22