logo IPNInstytut Pamięci Narodowej

„Spotkania z historią” na kwaterze ofiar komunizmu Cmentarza Osobowickiego we Wrocławiu – 13 listopada 2021 r.

Dnia 13 listopada br. Oddziałowe Biuro Edukacji Narodowej IPN we Wrocławiu w ramach projektu realizowanego we współpracy z Aresztem Śledczym we Wrocławiu zorganizowało dla funkcjonariuszy i odbywających karę więzienia kolejne ze „Spotkań z historią”. Nadano mu tytuł: „Śladami zbrodni. >>Jesteśmy mimo wszystko stróżami naszych braci … <<” (Zbigniew Herbert). Tym razem trwając w atmosferze listopadowych refleksji o śmierci i przemijaniu funkcjonariusze Służby Więziennej mjr Grażyna Lozia i ppor. Adrian Mordarski z grupą osadzonych przybyli na Cmentarz Osobowicki we Wrocławiu. Tutaj po wysłuchaniu wprowadzenia dotyczącego historii tej największej wrocławskiej nekropolii uczestnicy projektu udali się na cmentarne pola 81 A i 120. Pola kryjące prochy wielu polskich bohaterów, którzy za swą walką i działalność patriotyczno-niepodległościową w okresie i po zakończeniu II wojny światowej w latach 1945 – 1956 wyrokiem komunistycznych sądów zostali straceni lub zmarli w więzieniach i aresztach Wrocławia.

Przybywszy na miejsce, słuchaczy zapoznano z powojennymi dziejami oporu wobec komunistycznych władz w Polsce oraz stosowanymi przez rządzących wobec przeciwników politycznych form represji -  do kary śmierci włącznie, co zilustrowano przykładami niektórych spośród osób spoczywających na „więziennych polach” cmentarza.  Uczestnicy zajęć  z zainteresowaniem wysłuchali również historii zmagań z władzami o zachowanie osobowickiego „miejsca pamięci” w latach osiemdziesiątych XX wieku, a także z przebiegiem prowadzonych tam w latach  2011 – 2012 prac  ekshumacyjnych.  Na zakończenie spotkania oddając hołd bohaterom spoczywającym na Cmentarzu Osobowickim przed symbolicznym murem - pomnikiem „Ofiarom  Terroru  Komunistycznego 1945-1956”  zapalono znicze pamięci. 

Po powrocie osadzonych do aresztu, dopełnieniem zajęć przeprowadzonych na cmentarzu była prezentacja filmu dokumentalnego: „Oskarżenie” (reż. Grzegorz Braun; TVP Historia, Telewizja Polska S.A. – 2007), poświęconego por. Mieczysławowi Bujakowi - straconemu 30 VIII 1951 r. we wrocławskim więzieniu przy ul Kleczkowskiej, ekshumowanemu w ramach prac prowadzonych przez Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej IPN we Wrocławiu.2006 r.  i  pochowanemu z należnymi honorami wojskowymi na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.  

O zainteresowaniu tematyką spotkania świadczyły liczne pytania oraz wymiana poglądów  uczestników towarzysząca zarówno pobytowi na cmentarzu,  jak prezentacji filmu dokumentalnego.

 

Tekst: dr Stanisław A. Bogaczewicz

Fotografie: mjr Grażyna Lozia

Opcje strony