Instytut Pamięci Narodowej Spotkanie dla młodzieży z okazji 23. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego – Gdańsk, 13 grudnia 2004 - Lekcje i warsztaty -

Celem spotkania było przypomnienie dramatycznych wydarzeń tamtego okresu. Krótka ankieta, przeprowadzona przez dziennikarzy obecnych na sali wykazała, że stan wiedzy pokolenia urodzonego po stanie wojennym jest niewystarczający. W szkolnych i domowych tematach rozmów stan wojenny pojawia się rzadko, pamięć o tych dniach odchodzi na daleki plan.

Spotkanie rozpoczęła projekcja fragmentu filmu J.M. Meurice’a „Solidarność” zrealizowanego w 1990 roku przez Video Studio Gdańsk i francuską wytwórnię Point de Jour. Materiały archiwalne rejestrowane na ulicach Katowic, Gdańska i Warszawy w pierwszych dniach stanu wojennego, podczas manifestacji rocznicowych oraz specyficzna warstwa narracyjna filmu odsłaniają brutalną rzeczywistość tamtych wydarzeń.

Wykład dr. Sławomira Cenckiewicza z gdańskiego Oddziału IPN „Stan wojenny w Polsce” dotyczył aspektów prawnych i politycznych wprowadzenia i utrzymywania aż do 22 lipca 1983 roku stanu wojennego. Oprócz przedstawienia działań aparatu partyjno-wojskowego dr Cenckiewicz scharakteryzował rolę i działania opozycji oraz Kościoła, odniósł się również do sytuacji międzynarodowej w omawianym okresie.

Spotkanie zakończyło się prezentacją publikacji IPN o stanie wojennym. Oprócz opracowań naukowych i tek edukacyjnych szkoły trójmiejskie otrzymały dodatkową ofertę – materiały z konkursu historycznego „Stan wojenny na Pomorzu w relacjach świadków”. Dzięki mecenatowi Miasta Gdańska możliwe było wydanie fragmentów prac uczniowskich, nadesłanych na konkurs „Stan wojenny – spojrzenie po dwudziestu latach”. W ten sposób powstała niewielka, ale bardzo ciekawa publikacja o charakterze regionalnym. Historia stanu wojennego na Pomorzu, zbadana i zapisana przez gimnazjalistów i licealistów, może być traktowana jako materiał źródłowy na lekcjach historii. Ze względu na żywy, subiektywny zapis i rzetelną warstwę historyczną pełnić powinna podwójną funkcję – edukacyjną i wychowawczą, zachęcając rówieśników do podejmowania tego typu badań. Zeszyty zostaną przekazane do bibliotek szkolnych i publicznych oraz przesłane autorom prac konkursowych.