Instytut Pamięci Narodowej„KRONIKA ŁODZI”. Europejska Noc Muzeów w Oddziale IPN w Łodzi – Łódź, 18/19 maja 2013
To już piąta edycja Europejskiej Nocy Muzeów z udziałem Instytutu Pamięci Narodowej. Przedsięwzięcie, w ramach którego muzea, galerie i instytucje w atrakcyjny sposób udostępniają bezpłatnie zwiedzającym w godzinach nocnych zbiory, zasoby, przedstawiają swój dorobek, przyciąga do każdego z nich setki osób.
W swojej siedzibie przy ul. Elizy Orzeszkowej 31/35 w Łodzi Oddział IPN zaproponował w tym roku łodzianom możliwość zapoznania się z wystawą „Kalendarium Łodzi 1939-1989. Od czterech kultur do monokultury”, gdzie za pomocą zdjęć przedstawiono w układzie chronologicznym kalendarium najważniejszych wydarzeń politycznych, kulturalnych i gospodarczych Łodzi w półwieczu 1939-1989. Uczestnikom Nocy Muzeów proponowaliśmy ponadto udział w warsztatach fotografii reportażowej. Dla miłośników gier planszowych był jak co roku turniej, w czasie którego mogli zagrać w najnowszą grę edukacyjną Instytutu – „ZnajZnak”. Odbył się również quiz wiedzy o Łodzi, którego zwycięzcy otrzymali koszulki ze znakiem graficznym tegorocznej edycji Nocy Muzeów w Oddziale IPN w Łodzi. Jak co roku można było oglądać magazyn materiałów archiwalnych zgromadzonych w Instytucie Pamięci Narodowej, a także zakupić publikację.
***
Wystawa „Kalendarium Łodzi 1939-1989. Od czterech kultur do monokultury”.
Wystawa przedstawia kalendarium najważniejszych wydarzeń politycznych, kulturalnych i gospodarczych Łodzi w półwieczu 1939-1989. Miasto było wtedy wraz całym krajem poddane wpływowi ustrojów totalitarnych i przeżyło znaczące przeobrażenia demograficzne, gospodarcze i społeczne.
Autorzy przypomnieli lub wyciągnęli na światło dzienne wiele ważnych postaci i wydarzeń nieobecnych lub mało obecnych w świadomości historycznej łodzian, np. dotyczących strajków i demonstracji, historii Kościoła i opozycji (z represjami włącznie), dużych katastrof, najpoważniejszych zbrodni kryminalnych. Znaleźli wiele ciekawych, nowych zdjęć ilustrujących opisywane wydarzenia.
Wystawa „Na zakrętach historii. Robotnicy Łodzi 1945-1981”
Wystawa towarzyszyła obchodom 30. rocznicy powstania NSZZ „Solidarność”. Bogato ilustrowane plansze przedstawiają historię powojennych protestów robotniczych w Łodzi i okolicznych miastach aż do roku 1981. Strajki z lat 1945–47 ucichły dopiero po wprowadzeniu przez władze drakońskiej ustawy, pozwalającej zakwalifikować udział w strajku jako sabotaż. W trakcie „odwilży” z lat 1956–57 załogi poszczególnych zakładów wznowiły walkę o poprawę swojej sytuacji materialnej, przy okazji upominając się o kolegów zwolnionych z pracy za udział w strajkach z lat 40. W świadomości łodzian zapisał się zwłaszcza głośny strajk tramwajarzy w Miejskim Przedsiębiorstwie Komunikacyjnym z roku 1957, rozbity przez Milicję Obywatelską. Okres względnego spokoju w latach 60., zwany „małą stabilizacją”, skończył się wraz z pogorszeniem się sytuacji gospodarczej Polski. Włókniarki z ZPB im. J. Marchlewskiego odegrały ważną rolę polityczną w lutym 1971 r. – ich protest (wsparty strajkami w innych miastach) zmusił władze do wycofania podwyżek cen na żywność z grudnia 1970 r. Potężna fala strajków przetoczyła się przez region łódzki w sierpniu 1980 r. – pracę przerwało wówczas ok. 30–40 tys. osób w 60 zakładach. 26 sierpnia weszli po raz wtóry na scenę historyczną pracownicy MPK w Łodzi, którzy, solidaryzując się z robotnikami Wybrzeża, do swoich lokalnych żądań dołączyli 21 postulatów gdańskich. Na czele strajku w MPK stanął Andrzej Słowik, kierowca z zajezdni przy ul. Limanowskiego, który 5 września został przewodniczącym prezydium Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego związku. Rok później wygrał on demokratyczne wybory na stanowisko przewodniczącego Zarządu Regionalnego NSZZ „Solidarność” Ziemi Łódzkiej.
Gra „ZnajZnak”
„ZnajZnak” jest grą edukacyjną przeznaczoną dla dwóch graczy, składa się ze 132 kart. Na każdej znajduje się 12 różnych symboli dotyczących najnowszej historii Polski. Jeżeli weźmiemy dowolne dwie karty i uważnie się im przyjrzymy okaże się, że mają jeden wspólny symbol. 132 karty, 133 symbole i zawsze tylko jeden wspólny znak na dwóch kartach. Gracz ma za zadanie jak najszybciej znaleźć ten wspólny symbol na dwóch leżących na stole kartach i podać jego nazwę. Na kartach pojawiają się symbole dotyczące najnowszej historii Polski – nie tylko najważniejsze godła czy odznaczenia, ale także kluczowe dla naszej historii daty. Do gry trafiło kilkanaście symbolicznych postaci takich jak Józef Piłsudski, Janusz Korczak, ks. Jerzy Popiełuszko czy Anna Walentynowicz. Wśród symboli znaleźć można charakterystyczne pomniki, symboliczne zdjęcia czy historyczne graffiti takie jak malowana czarną farbą „Polska Walcząca” czy krasnal Pomarańczowej Alternatywy.
Foto: Marzena Kumosińska
